در خصوص سوال فایرباکس و هوزریل باکس چیست يكي از ابزارهاي مهم ومورد نياز در خصوص کنترل و خاموش کردن حریق, فاير باكس و هوزریل باکس است .هردو سیستم فایرباکس و هوزریل باکس زیر مجموعه سیستم جامع اطفا و کنترل حریق میباشند .می توان اين دو سيستم را نيز جزء منابع تامين آب جهت خاموش کردن آتش نام نهاد .براي انجام امر پيشگيري در هرمكان وموقعيت خاصي بايد بدانيم كه منابع آب مورد نياز در مواقع ضرورت در كدام محل وجود دارد وراههاي دسترسي به آن منابع را از قبل مشخص نموده باشيم .بطور کلی منابع آب شامل : تانکر آب– رودخانه –چاه – استخر و قنات و…است كه دراجراي يك طرح مناسب براي پيشگيري بايد منابع آبی را شناسائي نمائيم .
حال در اين قسمت ما اشاراتي به فایرباکس و هوزریل باکس چیست مي نمائيم و هر یک را به اختصار توضیح خواهیم داد.
فایرباکس
فایرباکس در واقع نام لاتین جعبه آتش نشانی بوده و اجزاي تشكيل دهنده داخل هر فاير باكس شامل يك قرقره , يك نازل و يك شلنگ نواري ( حداقل ۲۰ متر ) و یک جفت کوپلینگ به همراه سیم پیچی مخصوص و یک جفت هیدرانت و یک عدد شیر زاویه ای مي باشد . در ساختمـانها وانبـارها لوله هاي مخصوص آتش نشاني قراردارد كه بصـورت عمـودي ويا افقي با حداقل ۴ اينچ از زمين تا بالاترين ارتفاع ساختمان (پشت بام )كشيده شده است ودرهرطبقه يك خروجي قرارداده اند (تعداد خروجي ها وفاير باكسها بستگي به وسعت و متراژ هر طبقه مي باشد . )
انواع سيستم فاير باكس
در حالت کلی انواع سیستم فایرباکس به دو قسمت تقسیم میشوند, اول سيستم فایرباکس خشک: اين نوع سيستم به لوله آب شهري وصل نيست وراه ورودي آن درجلوي درب ورودي ساختمان يا طبقه هم كف نصب مي گردد. ودرمواقع ضروري آب , توسط تانكرها وپمپ هاي آتش نشاني به درون لوله ها پمپاژ گرديد ه ودرطبقه مورد نظر از خروجي هاي آن بهره برداري مي گردد. دهانه ورودي اين سيستم در محفظه دربيرون منزل یا ساختـمان ياكـارگاه قرادادشده است اين نوع سيستم سـبب مي گردد كه ما آب را بدون اتلاف وقت به نزديك ترين نقطه ممكنه برسانيم.دوم سيستم فایرباکس تر:اين نوع سيستم از انتهايي ترين قسمت ساختمان يعني زير زمين تابالاتر ين نقطه ساختمان (پشت بام كشيده شده است اين نوع سيستم به لوله آب شهري وصل است وهميشه در هرحالتي دردرون لوله هاآب وجوددارد ودرهرطبقه بابازكردن شير لوله آب ، آب از درون آن خارج مي گردد. جعبه فاير باكس داراي خروجي های متفاوتی مي باشد .كه نوع خروجي ويا ميزان آب خروجي در دقيقه براساس نوع مواد اشتعال شده در ساختمان مي باشد يعني نوع خروجي براساس سرعت وقابليت اشتعال مواد موجود مي باشد(معمولآ سایز خروجی ½-۱و یا ½-۲) اینچ .
شرايط اساسي در تعيين نوع خروجي در اين نوع سيستم عبارتست از۱-سرعت اشتعال و دوم میزان مواد قابل اشتعال موجود. بايد توجه شود كه خروجي يا قطر به شكلي در نظر گرفته شود كه درهردقيقه بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ گالن در دقیقه (هر گالن ۴/۵ ليتر ) آبدهي داشته باشد(با توجه به قطر لوله ها میزان آبرسانی به حریق متغییر می باشد)
استاندارد نصب فاير باكس
استاندارد فايرباكس بايد حداقل ۱۰۰ سانتيمتر از كف ساختمان بالاتر برروي ديوار نصب گردد . اگر فاير باكس درون ديوار نصب مي گردد بهترين فاصله از كف حدود ۱۱۰ سانتی متر است . فاير باكس بايد در مناطقي نصب گردد كه مورد ديد همگان باشد يعني در مناطقي ونقاطي كه قابل مشاهده باشد نصب گردد در پشت ديوارها ويا شـكافها نصـب نـگردد تا درمـواقع لزوم بتوان از آن به نـحو احـسن استـفاده شود . اصولاً فايـر باكس درراه پله هاي فرار –پاگردها –درب ورودي ساختمانها –دالنها و… نصب مي گردد . هرفايرباكس بايد شعاع ۲۰ متر را پوشش دهد . بايد توجه شود كه بالا دهنده آب (فايرباكس )درنوع تر حتماً به شير اصلي آب شهري وصل باشد وفشار لازم در آنها در بالاترين نقطه كمتر از ۶ اتمسفر نباشد . قطر لوله هاي بالادهنده نبايد كمتر از ۴(اينچ )باشد
قرقره فایرباکسی :
این قرقره مکانیسم بسیار ساده تری نسبت به قرقره هوزریل باکس دارد و ترجیحآ اگر از قرقره با بلبرینگ هرزگرد استفاده کردد باز شدن قرقره و کشیدن شلنگی که به درو آن پیچیده شده از سهولت بیشتری برخوردار میباشد سایز شلنگ قرقره فایرباکسی معمولآ ۱/۲-۱ یا ۱/۲-۲ اینچ میباشد جنس شلنگ مورد استفاده در این قرقره از نوع برزنتی نخ پرلون میباشد و در هنگام پاشش آب باید کل متراژ شلنگ دور قرقره فایرباکس , کاملآ از دور قرقره باز شده سپس آبپاشی انجام گردد زیرا در غیر اینصورت شلنگ ترکیده و منفجر میگردد.
قرقره هوزريل :
يكي ديگر از منابع تامين آب دركارآتش نشاني ويكي از ابزارهاي ايمني جهت اطفاء حريق در كارآتش نشاني قرقره هوزريل است اين ابزار داراي شلنگ با قطر كم وغير قابل نفوذ است كه قطر آن درحدود ۱۹ ميليمتر(۳/۴ اینچ) و طول شلنگ آن از۲۰متر بيشتر مي باشد و معمولآ از جنس پی وی سی میباشد. شلنگ رابرروي قرقره اي مخصوص مي پيچانند و براي اين منظور شلنگها بايد داراي انعطاف باشد . اين شلنگ ها , براي رساندن سريع آب به محل حريق كاربرد زيادي دارد .اين قرقره ها درانواع واقسام مختلف ساخته مي شود و معمولاً ازيك تيوپ داخلي كه بوسيله چند لايه بافته شده ازنخ محكم كه توسط لاستيك پوشانده شده است تشكيل مي گردد. لايه بيروني شلنگ هوزريل از يك جنس مقاوم در مقابل سايش و فشار تشكيل شده است كه اين لايه هابه هم چسبانيده شده اند تا شلنگ پی وی سی , هوزريل رابوجود آورند .
استاندارد نصب هوزریل
هوزريل بايد در محلهاي مشخص و قابل دسترسي در هرطبقه نصب گردد وسطح پوشش آن تمام اطاقها رادرطبقه مورد نصب پوشش دهد. هوزريل بايد در محلهاي خروجي واضطراري نصب شود. هوزريل ترجیحآ بايد درداخل دیوار نصب گردد تا مانع حركت نباشد.ارتفاع نصب هورزيل به مانند فايرباکس حداكثر ۱۲۰ سانتی متر وحداقل ۱۰۰ سانتی متر مي باشد. فشار آب درداخـل هوزريل بايد حداقل ۲ بارباشد و بصورت جت وميزان آب خروجي (دبي ) در هردقيقه ۳۰ ليتر را داشته باشد. يك هوزريل بايد در حدود ۸۰۰ متر مربع در سطح را پوشش دهد.
