دستورالعمل ایمنی کارهای تعمیراتی
دستورالعمل ایمنی کارهای تعمیراتی
این مستند به بمنظور جلوگيري از انجام اعمال ناخواسته توسط شخص ثالث كه در حين انجام كارهاي تعميراتي منجر به بروز حادثه براي ساير پرسنل ميشود طراحی شده است . اين دستور العمل در چارچوب روش اجرایي کنترل عمليات تهیه گردیده و در کلیه کارگاه ها و کارخانه های شرکت کاربرد دارد.
هنگاميكه پرسنل تعميرات مبادرت به تعمير قسمتي از دستگاه ميكنند بايد قبل از شروع، برروي پانل كنترل ودر مجاورت كليه شستي هاي استارت واستپ دستگاه تابلوي هشداردهنده «دردست تعمير» نصب نمايند.(اجراي روش برچسب گذاري و قفل كردن)
روش برچسب گذاري و قفل كردن ( LOCK OUT & TAG OUT)
بمنظور جلوگيري از انجام اعمال ناخواسته توسط شخص ثالث كه در حين انجام كارهاي تعميراتي منجر به بروز حادثه براي ساير پرسنل ، از روش برچسب گذاري و قفل زني استفاده ميگردد. بعبارت ديگر براي اينكه كليد استارت دستگاهي كه در حال تعمير ميباشد، بدون هماهنگي با پرسنل ذيربط و بصورت ناخواسته فشرده نشود و روشن شدن ناگهاني دستگاه باعث بروز حادثه براي پرسنل نگردد، از اين روش استفاده مي شود.
بدين منظور پرسنل تعميرات قبل از شروع كار بر روي دستگاهها و ماشين آلات و يا خطوط و تاسيسات مربوط به بخار، گاز، آب، هوا ي فشرده، مازوت، گازوئيل ، مدارات الكتريكي وغيره بايستي نسبت به انجام مراحل سه گانه ذيل اقدام نمايند تا توسط فردي، عمل خطا صورت نپذيرد :
هماهنگي : هماهنگي موثر (تعيين دقيق محل وزمان انجام كار) باساير قسمتهاي ذيربط به دستگاه يا خطوط انتقال ويا تاسيسات مورد نظر جهت انجام فعاليت تعميراتي.
برچسب گذاري : نصب تابلو ويا برچسب « دستگاه تحت تعمير است » بر روي كليه كليدهاي استپ واستارت دستگاه اعم از كليد هاي موجود در اتاق كنترل و كليدهاي محلي .
لازم بذكر است جهت ماشين آلات، تابلو و يا برچسب بايد در محل سوئيچ مربوط به استارت ماشين نصب شود و در مورد خطوط و تاسيسات سيالات، اين علائم بايستي بر روي شيرهاي خطوط منتهي به محل انجام تعميرات كه در حالت بسته قرار گرفته اند، نصب شود. ضمنا جهت برچسب گذاري مي توان از تابلوي آماده «در دست تعمير» استفاده نمود و جهت تهيه آن لازم است كه با واحد ايمني فني مجتمع هماهنگي بعمل آورد. در صورت عدم در دسترس بودن اين تابلو مي توان بوسيله چسب كاغذي بعرض 5 سانتي متر و ماژيك قرمز رنگ با خط درشت وخوانا برچسب گذاري نمود. يا با يك قطعه مقواي سفيد و ماژيك قرمز با خط ضخيم نوشته شود (براي مثال : شير را باز نكنيد، خط در حال تعمير است) و آنرا بوسيله سيمي بر روي جايگاه مورد نظر بنحويكه در ديد افراد باشد آويزان نمود.
قفل كردن : كليه محلهايي كه برچسب گذاري شده است بايد قفل گردد. مثلا چنانچه كليد استارت دستگاه در داخل تابلويي قرار دارد علاوه بر نصب برچسب در حال تعمير روي كليد مربوطه بايستي درب تابلو قفل گردد وكليد آن توسط مسئول اجراي فعاليت تعميراتي نگهداري شود. چنانچه كليد استپ محلي دستگاه مجهز به ضامن باشد، بايد مسئول اجراي كار تعميراتي ضامن كليد مذكور را قفل كند. در صورتيكه نمي توان از قفل آويز استفاده نمود، بايد بوسيله نوار چسب كليد دستگاه را در وضعيت خاموش چسباند وكاملا آنرا فيكس نمود. يا بوسيله ورق آلومينيومي يك مكعب باندازه كليد مورد نظر ساخته و روي كليد چسبانيده شود تا وضعيت كليد قبل از برداشتن مكعب تغيير نكند. در خصوص ماشين آلات، مسئول اجراي كار بايد سوئيچ استارت ماشين را برداشته و نزد خود نگهداري نمايد. براي خطوط مربوط به سيالات (گاز، آب ، بخار، روغن وغيره) مسئول گروه اجراي كار تعميراتي مي تواند، اهرم شير را برداشته وبدين طريق آن را قفل نمايد. او مي تواند با بستن فلكه شيرها ( سرشير) بوسيله طناب به جسم ثابت مجاور، از باز شدن ناخواسته آن جلوگيري نمايد و يا بعبارتي آنرا قفل كند.
موارد ایمنی در انجام کارهای تعمیراتی:
انجام كارهاي تعميراتي برروي دستگاه بصورت يك نفره ممنوع ميباشد. داشتن حداقل يك نيروي كمكي آموزش ديده ضروريست.
قبل از انجام كار تعميراتي برروي قسمتي از دستگاه برق آنرا قطع كنيد.
قبل از انجام هرگونه كار تعميراتي برروي هريك از قسمتهاي متحرك يك دستگاه، ابتدا آنرا در وضعيت خاموش قرار دهيد.
در هنگام تعمير يك دستگاه بايد از سيستم كنترل دستي استفاده شود.
از نشستن يا تكيه دادن به كنسول عملكرد دستگاهها، قسمتهاي مختلف آنها ونرده هاي حفاظتي اجتناب كنيد.
ازقرار دادن اشياء اضافي برروي دستگاهها ويا اطراف آنها مخصوصا برروي پانل كنترل دستگاه در داخل اتاق كنترل اجتناب نمائيد.
پرسنل عمليات ويا تعميرات اجازه ندارند از افرادي كه آشنايي با دستگاهها نداشته وآموزش لازم را نگذرانيده اند كمك بگيرند.
تحت هر شرايطي حتي بااجازه مافوق هيچ فردي حق نزديك نمودن اندام يا وسايل وابزار كار را به قسمتهاي در حال گردش دستگاه ندارد.( مانند غلطكها، كوپلينگها وغيره )
در حين تعميرات با توجه به برداشتن حفاظ دستگاه، همواره مراقب گير نمودن اندام خود مابين چرخ دنده و يا تسمه و پولي دستگاه باشيد.
همواره خطر گير نمودن اندام بواسطه البسه كار شما در محيط كار وجود دارد، اين شكل خطردرمحيطي كه محورهاي در حال چرخش( مثل كوپلينگها، ميل گاردان، غلطكها) ويا لبه هاي برجسته وجود دارد از قوت بيشتري برخوردار است. بنابراين رعايت موارد ذيل الزاميست:
ازپوشيدن لباسكار گشاد اجتناب كنيد.
آستين لباسكار نبايد بلند تر ازاستخوان برجسته روي مچ دستان شما باشد.
بستن دگمه هاي لباسكار منجمله دگمه هاي آستين به صورتي كه فاصله اي بين آستين ومچ نباشد امري ضروريست.
اگر از لباسكاردوتكه استفاده ميكنيد هرگز پيراهن را برروي شلوار نيندازيد. اينكار اسباب حادثه ديدن شما را فراهم ميكند.
بلندي شلواركار بايد به اندازه اي باشد كه قسمت تحتاني شلوار برابر پايين قوزك پاشنه پا باشد.
نبستن بند كفش خطراتي از قيبل سقوط ويا پيچ خوردگي مچ پا را تشديد ميكند. بستن بند كفش در محيط كار الزاميست.
استفاده از هرگونه كلاه به غير از كلاه ايمني در محيط كار ممنوع است.
استفاده از شال گردن در محيط كار ممنوع است.
در هنگام انجام كار دقت كنيد ابزار و وسايل كار خود را در محلي كه احتمال سقوط آنها وجود دارد ويا در مسير تردد افراد قرار ندهيد. تجربه نشان داده كه سقوط ابزار مي تواند باعث بروز حادثه خيلي شديد شود.
هنگاميكه خطر تماس با اجسام داراي لبه هاي تيز وبرنده در محيط كار وجود دارد:
از دستكش مناسب استفاده نمائيد.
اجسام اضافي را از اطراف محل كار خود دور كنيد.
رفتن به محدوده زير دستگاه در صورتيكه دستگاه روشن است اكيدا ممنوع ميباشد.
از جدا نمودن وحذف تجهيزات ايمني نصب شده روي دستگاه اجتناب نمائيد.
در زمان شروع بكار دستگاه كليه پوشش هاي حفاظتي بايد در محل مربوطه نصب باشد. وفقط در حين انجام كار تعميراتي اجازه باز شدن آنها وجود دارد. وتحت هر شرايطي مونتاژ آنها قبل از استارت، امري اجتناب ناپذير است. وپرسنل تعميرات موظفند كليه حفاظ هاي بازشده را قبل از اتمام كار بطور كامل نصب نمايند.
هيچ قطعه اي هرچند فرعي وجزئي برروي دستگاه اضافي نيست. از حذف آنها خودداري كنيد.
از راه رفتن برروي لبه هاي دستگاه، شافتها وامثالهم خودداري كنيد.
هنگاميكه جهت انجام كارهاي تعميراتي بناچار بايد بر روي دستگاه ويا لبه هاي پرتگاهي قرار بگيريد موارد ذيل را رعايت كنيد:
در انتخاب جاي پاي مناسب دقت كنيد.
محل انتخاب شده را از مواد لغزنده پاكسازي كنيد.
تاحد امكان از وسائل كمكي از قبيل نردبان دو طرفه ، بسكت و غيره استفاده نمائيد.
با استفاده از كمر بند ايمني خود را مهار كنيد.
قبل از انجام كار برروي خطوط واتصالات روغن هيدروليك ابتدا فشار داخل آنها بايد صفر شود.
در هنگام كار برروي تجهيزات مربوط به روغن هيدروليك دستگاه از عينك و دستكش شيميكال استفاده كنيد.
روغن هيدروليك تحريك كننده پوست بدن است. درصورت تماس با پوست بدن شما قسمت آلوده را با آب وصابون شستشو دهيد.
درصورتيكه قسمتي از دستگاه يا محيط اطراف آن آغشته به روغن هيدروليك گرديد، حتما مبادرت به پاكسازي آن كنيد.
قبل از انجام كار بروي خطوط پنوماتيك دستگاه بايد فشار داخل آنها صفر شود.
هنگاميكه خطوط مربوط به سيستمهاي هيدروليك ويا پنوماتيك باز شده است بايد برروي شيرهاي مربوطه وهمچنين پانل كنترل دستگاه، تابلوي هشداردهنده نصب گردد.( استفاده از روش برچسب گذاري و قفل زني) قبل ازحذف اين تابلوها هماهنگي با كاركنان ذيربط ضروريست.
درحين انجام كار تعميراتي بر روي خطوط آب داغ، بخار ويا روغن داغ ضمن استفاده از لوازم حفاظت فردي مناسب نسبت به تخليه خطوط قبل از شروع كار اقدام نمائيد.
هنگام عمليات برشكاري ، سنگ زني و سمباده كاري كه با پرتاب ذرات داغ و ريز همراه است الزاما" بايستي از عينك ايمني استفاده نمائيد.
هرگز به دستگاه كه استارت شده است نزديك نشويد. مخصوصا اين عمل درخصوص قسمتهايي كه در حال گردش است، بمنزله استقبال محض از خطر است.
هرگاه شبكه فلزي ويا پوشش روي قسمتي را برميداريد در اطراف آن نوار حريم يا علائم هشداردهنده نصب كنيد. و بعد از اتمام كار پوشش ها را بجاي خود برگردانيد.
قبل از انجام كار در نقاطي از كارگاه يا كارخانه كه افراد به ندرت آنجا رفته اند، ابتدا با واحد ايمني فني تماس حاصل نموده و بعداز حضور بازرس ايمني و بازرسي از محل و صدور مجوز (پرميت) از سوي وي، نسبت به شروع كار اقدام نمائيد. معمولا خطرات موجود در اين نقاط از ديد افراد پنهان مانده و ورود به اين نقاط بدون اتخاذ تدابير ايمني، حادثه ساز ميباشد.
چنانچه تابلوي «دردست تعمير» ويا «وصل نكنيد»و امثالهم در مجاورت دستگاهي نصب شده باشد، هرگز بواسطه كليد هاي كنترل به دستگاه فرمان ندهيد
هرگز بدون هماهنگي با پرسنل عمليات اقدام به حذف تابلوهاي هشداردهنده دردست تعمير، وصل نكنيد وامثالهم نكنيد.
هنگام كار در محلهاي تاريك كه ديد كافي وجود ندارد :
از روشنائي كمكي استفاده كنيد وهرگز در محيطي كه ديد كافي نداريد مباردت به انجام كار نكنيد.
در صورت استفاده از روشنايي سيار الزاما" بايستي از برق 24 ولت استفاده نمائيد.
روشنائي كمكي را بگونه أي قرار دهيد كه سايه كمتري توليد كند.
در هنگام استفاده از پولي كش به نكات زير توجه كنيد:
قبل از استفاده از پولي كش با دقت آن را بازرسي كنيد و اگر نقص و ايرادي در آن مشاهده نموديد هرگز از آن استفاده نكنيد.
بازوهاي پولي كش و لبه هاي نگهدارنده آن بايستي كاملا سالم و از حالت اوليه خارج نشده باشد. در غير اينصورت در هنگام اعمال نيرو احتمال رها شدن آن وبرخورد به اندام شما وجود دارد.
در انتخاب محلهايي كه بازوهاي پولي كش به آن گير ميكند دقت كنيد تا هنگام اعمال نيرو بازوها رها نشود.
