کليات تئوري حريق

کد کالا: کليات تئوري حريق

تعريف احتراق :

عبارتست از واکنشي شيميائي که در اثر ترکيب دو ماده شيميائي که يکي اکسيد کننده و ديگري اکسيد شونده مي‌باشد که در اثر آن حرارت توليد مي‌شود که اگر مقدار حرارت در واحد زمان قابل ملاحضه باشد و همراه آن نور توليد گردد حريق يا آتش سوزي صورت مي‌گيرد.

احتراق کامل و ناقص :

احتراق کامل هنگامي است که تمام عناصر موجود در سوخت به بالاترين حد ترکيب با اکسيژن خود برسد ولي اگر مقداري از مواد قابل اکسيد شدن در سوخت باقي بماند يا دود برده شوند احتراق ناقص صورت گرفته که در اين حالت مقداري انرژي تلف شده است.گرماي حاصل از احتراق کامل تقريباً 4 برابر گرماي حاصل از احتراق ناقص مي‌باشد.

مراحل احتراق

1- اشتعال اوليه

2- رشد آتش

3- پيشروي شعله

4- اوج احتراق

5- پس نشيني

6- نيمه سوختن

7- خاموشي

مثلث حريق :

هرگاه سه عامل حرارت، سوخت و هوا (اکسيژن) به نسبتهاي معين در مجاورت يکديگر وجود داشته باشند، توليد آتش مي‌گردد.اين سه عامل که تواماً ايجاد شعله مي‌نمايند را به صورت سه ضلع مثلث نشان داده و به آن مثلث حريق گويند كه شكل آن در بالا آورده شده است.

لازم به تذکر است که براي ايجاد شعله ابتدا بايد جسم قابل اشتعال مقداري حرارت جذب کرده و بخاري قابل اشتعال از خود متصاعد کند و اين بخارات با نسبت معين با هوا ترکيب تا در اثر حرارت کافي ايجاد اشتعال گردد.اگر يکي از عوامل فوق وجود نداشته باشد و يا در اثر اقداماتي از موضع حذف گردد مثلث آتش ناقص شده و حريق وجود نخواهد داشت.

امروزه براي جلوگيري از ادامه آتش سوزي و مهار سريع آن عامل چهارمي تحت عنوان واکنشهاي زنجيري در اثر متصاعد شدن گازها در نظر گرفته و راههاي جلوگيري از آن را مطالعه مي‌نمايند که به منشور حريق مشهور مي باشد.

بعضي از مواد به سه طريق خودبه خود آتش مي گيرند:

1- بالا بردن درجه حرارت ماده مورد نظر به ميزان درجه آتشگيري

2.- تماس دو ماده مخصوص پرمنگنات پتاسيم وگليسيرين اسيدنيتريک با چوب يا کاغذ

3- مواد خود بخود سوز که در شرايط خاص (بدون حرارت دادن يا تماس مواد با هم) آتش مي‌گيرند مانند انبار علوفه و سبزي تازه چيده شده در انبار

منابع بروز آتش سوزي

1- شعله هاي باز مانند کبريت

2- نقص فني در کليه وسايل برقي

3- گرم شدن بيش از حد مواد (رسيدن به نقطه آتش)

4- صفحات گرم (انرژي تشعشعي)

5- آتش گرفتن خودبخود

6- جرقه مانند جوشکاري

7- الکتريسيته ساکن

8- اصطکاک

9- صائقه

10- انفجارات

11- انتقال حرارت

12- واکنشهاي شيميايي

13- فلزات قابل اشتعال

14- نور خورشيد

15- فشار

16- گرفتن بار بيش از اندازه

17- وسايل برقي حرا‌رت‌زا

18- اتصالات برقي

انتقال حرارت :

انتقال انرژي است که در اثر اختلاف درجه حرارت به وجود مي آيد که در جامدات بيشتر از مايعات و در مايعات بيشتر از گازهامي باشد (هر چه تراکم مولکولي بيشتر باشد انتقال حرارت بيشتري صورت مي‌گيرد) انتقال حرارت به سه صورت زير انجام مي پذيرد :

1- انتقال به طريق هدايت : انتقال انرژي حرکتي يک مولکول به مولکول مجاور و تنها عامل ايجاد جريان حرارتي در يک جسم مات و تيره مي‌باشد که هر چه تماس مولکولي بيشتر باشد هدايت گرمايي بيشتر است و حرارت در يک جسم از نقطه گرمتر به نقطه سردتر حرکت مي‌کند مانند سيخ داغ روي کباب پز.

2- انتقال به طريق جابجايي : انتقال به طريق جابجايي دليل اصلي پيدايش بادهاست مانند جريان هواي گرم در لوله بخاري که گازهاي گرم به سمت بالا حرکت مي‌کنند.

3- انتقال به طريق تشعشع : انتقال حرارتي بصورت امواج الکترومغناطيسي صورت مي‌گيرد که اين امواج با سرعت نور حرکت مي کنند مانند انتقال انرژي خورشيد به زمين.